Waar heb je als mantelzorger recht op? Vergoedingen en regelingen op een rij

Als mantelzorger draag je vaak een grote verantwoordelijkheid. Je staat dag in, dag uit klaar voor een naaste die tijdelijk of langdurig zorg nodig heeft. Dat doe je meestal uit liefde of plichtsbesef, maar het is belangrijk om te weten dat je er niet alleen voor staat. In Nederland zijn er namelijk verschillende vergoedingen, regelingen en vormen van ondersteuning beschikbaar voor mantelzorgers. In deze blog zetten we de belangrijkste rechten en regelingen voor je op een rij.

1. Mantelzorgwaardering van de gemeente
Veel gemeenten geven jaarlijks een mantelzorgwaardering: een financiële tegemoetkoming of cadeaubon als blijk van waardering.

De hoogte en vorm van de waardering verschillen per gemeente.
Je kunt dit aanvragen bij het Wmo-loket of via het steunpunt mantelzorg in jouw regio.
Aanmelden is vaak mogelijk via een formulier of een lokaal mantelzorgplatform.

Let op: dit is geen recht op een vast bedrag, maar een vrijwillige regeling van gemeenten.

2. Tegemoetkoming in kosten en hulp via de Wmo
Via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kun je hulp aanvragen voor de persoon voor wie je zorgt, maar ook als mantelzorger heb je recht op ondersteuning:

Respijtzorg: tijdelijke vervangende zorg, zodat jij even op adem kunt komen.
Hulpmiddelen en woningaanpassingen: zoals een traplift, douchehulpmiddelen of een aangepaste auto.
Huishoudelijke hulp: wanneer je als mantelzorger overbelast raakt.

De Wmo-ondersteuning loopt via de gemeente. Een Wmo-consulent beoordeelt of er recht is op hulp.

3. Zorgverlof via je werkgever
Als werkende mantelzorger kun je gebruikmaken van verschillende verlofregelingen:

Kortdurend zorgverlof: maximaal 2 keer het aantal werkuren per week per jaar (bijv. 32 uur bij een 16-urige werkweek). Je krijgt minstens 70% van je loon doorbetaald.
Langdurend zorgverlof: tot 6 keer je werkweek aan verlof (onbetaald). Dit kun je opnemen bij langdurige, noodzakelijke zorg.
Calamiteitenverlof: bij plotselinge nood, zoals een spoedopname.

Deze verlofvormen zijn wettelijk geregeld. Je vraagt ze aan bij je werkgever, die alleen in uitzonderlijke gevallen mag weigeren.

4. Reiskosten en parkeerkosten
Sommige kosten die je maakt als mantelzorger kun je (gedeeltelijk) vergoed krijgen:

Reiskostenvergoeding is soms mogelijk via de zorgverzekering van degene voor wie je zorgt, vooral bij medische behandelingen.
In een aantal gemeenten kun je een mantelzorgparkeervergunning aanvragen, zodat je voordeliger of gratis kunt parkeren bij de zorglocatie.

Informeer bij je gemeente of zorgverzekeraar naar de mogelijkheden.

5. Belastingvoordelen
Mantelzorgers kunnen in sommige gevallen gebruikmaken van belastingaftrek of toeslagen:

Aftrek zorgkosten bij de belastingaangifte als je kosten maakt die niet worden vergoed.
Extra aftrekposten als je samenwoont met de persoon voor wie je zorgt (bijv. aftrek voor kosten van extra huishouding of aanpassingen in huis).
Zorgtoeslag en huurtoeslag kunnen veranderen als je samenwoont met degene voor wie je zorgt. Let op: dit kan ook invloed hebben op de eigen bijdrage voor zorg.

6. PGB: Persoonsgebonden budget
Wanneer de zorgbehoevende een Persoonsgebonden budget (PGB) ontvangt, kan hij of zij jou als mantelzorger uit dit budget betalen voor verleende zorg. Dit moet wel goed onderbouwd en formeel vastgelegd worden in een zorgovereenkomst.

Het PGB kan worden toegekend vanuit de Wmo, de Wet langdurige zorg (Wlz), de Zorgverzekeringswet of de Jeugdwet.
De Sociale Verzekeringsbank (SVB) verzorgt de uitbetaling.

7. Ondersteuning via een mantelzorgmakelaar
Soms heb je recht op hulp van een mantelzorgmakelaar: iemand die regeltaken uit handen neemt, zoals het aanvragen van zorg, het uitzoeken van regelingen of het contact met instanties.

Een aantal zorgverzekeraars vergoedt de inzet van een mantelzorgmakelaar via een aanvullende verzekering.
Informeer bij je eigen verzekering of dit voor jou geldt.

Je hoeft het niet alleen te doen
Mantelzorgen is waardevol, maar ook intensief. Door gebruik te maken van bestaande regelingen, financiële vergoedingen en ondersteuning kun je de zorg op een duurzame manier blijven volhouden.

Bij Senior Service helpen we je graag verder met informatie, advies en professionele ondersteuning aan huis. Wil je weten wat we voor jou kunnen betekenen? Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.